Chương 10
KỸ NĂNG XÂY DỰNG HÌNH ẢNH,
PHÁT TRIỂN THƯƠNG HIỆU CÁ NHÂN
(Luật sư Nguyễn Hữu
Phước viết giáo trình cho Học viện tư pháp)
_____________________________________________________________
1. Những vấn đề chung
1.1. Sự cần thiết phải xây dựng hình ảnh, phát triển thương
hiệu cá nhân
1.2. Các yếu tố cần thiết trong việc xây dựng hình ảnh,
phát triển thương hiệu cá nhân
2. Các kỹ năng cần thiết trong xây dựng hình ảnh, phát
triển thương hiệu cá nhân
2.1. Kỹ năng chung
2.2. Các phương pháp phát triển thương hiệu cá nhân - chia
sẻ từ nghề luật sư
BÀI TẬP ỨNG DỤNG
Tài liệu tham khảo
_____________________________________________________________
1.
Những vấn đề chung
1.1. Sự cần thiết phải xây dựng hình
ảnh, phát triển thương hiệu cá nhân
Trong cuộc sống, làm thế nào để chúng ta có thể nhận diện được người
này với người kia, tổ chức này với tổ chức kia mà không có sự
nhầm lẫn khi mà trong xã hội luôn có rất nhiều cá nhân và tổ chức khác nhau.
Trên thực tế, Nhà nước sẽ thông qua hệ thống pháp luật để cá biệt hóa các cá
nhân và tổ chức thông qua các tên gọi và cách thức khác nhau; như phân chia xã
hội theo nhiều nhóm ngành nghề khác nhau (nghề kỹ sư và hiệp hội tư vấn xây dựng;
nghề kiến trúc sư và hội kiến trúc sư; nghề Luật sư và Liên đoàn Luật sư...). Đến lượt mình, các tổ chức và các cá nhân phải tự
xây dựng cho mình một hình ảnh riêng biệt để có thể nhận diện chính mình và đồng
thời để xã hội, người khác nhận diện được mình trong xã hội. Từ
đó, các cá nhân có thể đảm nhận các công việc phù hợp với năng lực, sở trường
và thậm chí “sở đoản” để từng bước vươn đến thành công, đóng góp cho bản thân,
gia đình và xã hội. Quá trình xây dựng hình ảnh riêng biệt này được hiểu là quá
trình xây dựng hình ảnh, thương hiệu của cá nhân. Như vậy, thương hiệu cá nhân “là tổng hợp
tất cả những ấn tượng, niềm tin và tri giác của một cá nhân, hay còn gọi là
nhân hiệu - Thương hiệu của một con người, một cá nhân”[1]. Quá trình xây dựng thương hiệu cá nhân có thể đơn giản
hay phức tạp tùy thuộc vào tính cách, quan điểm, mục tiêu và giá trị sống của
chính các cá nhân đó và cũng phải phù hợp với đặc điểm ngành nghề của mỗi cá
nhân.
Một khi người hành nghề luật đã xác định được “đích đến” cụ thể trong
hoạt động của mình thì mỗi người sẽ biết cách tự tìm những công cụ và phương tiện
phù hợp nhất để xây dựng hình ảnh cá nhân. Từ hình ảnh cá nhân, người hành nghề
luật lại tiếp tục lựa chọn, sàng lọc và có tham
vọng theo đuổi những thành công trong nghề nghiệp, mở rộng sự ảnh hưởng và lan
tỏa giá trị, bắt đầu xây dựng thương hiệu cá nhân. Nếu so sánh với hình ảnh cá
nhân, có thể nhận thấy sự khác biệt nhỏ nhưng không kém phần quan trọng giữa
hình ảnh cá nhân và thương hiệu cá nhân. Đó là, mỗi cá nhân, tổ chức đều có
hình ảnh cá nhân nhưng không phải tất cả cá nhân đều có thương hiệu cá nhân.
Trong bất kỳ xã hội nào, việc xây
dựng hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá nhân cần có thời gian, không phải là công việc “một sớm một chiều”. Trong thời đại công nghệ chưa phát triển, hình ảnh cá
nhân, thương hiệu cá nhân muốn được lan truyền và lưu giữ đòi hỏi nhiều thời
gian và công sức hơn so với thời đại kỷ nguyên số như hiện nay bởi vì công nghệ
4G, 5G sẽ làm “thế giới phẳng”, việc liên lạc, trao đổi thông tin giữa mọi người
trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn không phụ thuộc vào khoảng cách về địa lý, về
không gian, thời gian. Do đó, hình ảnh cá nhân và thương hiệu cá nhân sẽ được
lan truyền nhanh chóng hơn, cơ hội nghề
nghiệp, cơ hội thành công của mỗi cá nhân cũng được gia tăng theo đó.
Đối với cá nhân, mỗi người có thể
chọn nhiều ngành nghề khác nhau, có thể thay đổi hoặc cố định trong suốt cuộc đời.
Đối với nghề luật, pháp luật thường không quy định cụ thể nghề luật có liên
quan đến những nghề gì cụ thể. Tuy nhiên, trên thực tế, một người được gọi là người hành nghề luật nếu họ là Luật sư, Thẩm
phán, Thư ký tòa án, Điều tra viên, Kiểm sát viên, Trọng tài viên, Công chứng
viên, Thừa phát lại, gGảng viên giảng dạy đại học có chuyên ngành luật… Mỗi cá
nhân và lĩnh vực hành nghề luật cụ thể sẽ có cách thức khác nhau để xây dựng
hình ảnh cá nhân và thương hiệu cá nhân. Như, một Luật sư sẽ có cách thức xây dựng
hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá nhân khác với Thẩm phán hoặc Điều tra viên, Kiểm
sát viên. Nhìn chung, hình ảnh, thương hiệu cá nhân có thể được xây dựng và
hoàn thiện thông qua hình thức bề ngoài và các giá trị cốt lõi bên trong của
chính cá nhân đó. Trong đó, hình ảnh bên ngoài được thể hiện thông qua trang phục,
diện mạo, lời nói, cử chỉ, giao tiếp và giá trị bên trong được thể hiện thông
qua kiến thức, kinh nghiệm chuyên môn, khả năng xử
lý công việc, các kỹ năng mềm, đạo đức và
ứng xử nghề nghiệp chuẩn mực.
1.2. Các yếu tố cần thiết trong
việc xây dựng hình ảnh và phát triển thương hiệu cá nhân
Nền tảng của hình ảnh cá nhân,
thương hiệu cá nhân phải được xây dựng từ những giá trị riêng, những hình ảnh
khác biệt của chính cá nhân đó, đảm bảo nguyên tắc nhất quán giữa con người đời
thường và những gì cá nhân thể hiện mọi lúc mọi nơi.
|
|
Cá nhân cần có được các giá trị cốt lõi và cách thức phù hợp để
làm nổi bật các giá trị của mình, dần dần có sức lan tỏa và ảnh hưởng rộng để
mọi người công nhận và nhắc đến. |
Nhìn chung, các yếu tố cần thiết
để tạo dựng giá trị cốt lõi và lan tỏa
giá trị nhằm xây dựng hình ảnh cá nhân và thương hiệu cá nhân bao gồm:
1.2.1. Năng lực, kinh nghiệm
chuyên môn
Về hình thức, mỗi quốc gia có quy
định khác nhau về các hình thức bằng cấp khác nhau để đánh giá nghề nghiệp
chuyên môn. Ví dụ: bằng trung cấp, cử nhân, thạc
sĩ, tiến sĩ, các chứng chỉ hành nghề…. Về nội dung, năng lực
chuyên môn được thể hiện thông qua nhiều tiêu chí khác nhau, có thể cao hoặc thấp
hơn bằng cấp chuyên môn bởi vì cá nhân, tùy theo hoàn cảnh và tính cách, đã có
sự rèn luyện và tích lũy cá nhân để hoàn thiện năng lực chuyên môn.
Để có năng lực chuyên môn, người
hành nghề luật cần học tập và cập nhật kiến thức chuyên môn ngành nghề của mình
qua việc tham gia các lớp học, đào tạo nâng cao kỹ năng nghề. Trong xu thế hiện
nay, mọi người cần trau dồi ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp để có thể tự mình
nghiên cứu kiến thức chuyên môn và/hoặc trao đổi kiến thức chuyên môn với đồng
nghiệp trong và ngoài nước. Khi năng lực ngoại ngữ được cải thiện, người hành
nghề luật có thể tùy thuộc vào điều kiện hoàn cảnh của mình để đi du học nước
ngoài, tự túc hoặc học bổng, để học tập nâng cao trình độ và/hoặc tham gia các
khóa học kỹ năng ngắn hạn. Đặc biệt, hiện nay, hợp tác quốc tế về giáo dục gia
tăng, du học tại chỗ cũng dần trở nên phổ biến vì mọi người có thể tiết kiệm thời
gian, chi phí cơ hội và cân bằng các mối quan hệ xã hội. Do đó, nâng cao năng lực
chuyên môn từ các chương trình đào tạo liên kết cấp chứng chỉ quốc tế cũng là một
cơ hội lớn rất đáng quan tâm.
Năng
lực chuyên môn, kinh nghiệm làm việc thường tỷ lệ thuận với số
năm kinh nghiệm và vị trí công việc mà người hành nghề luật từng đảm nhận. Bởi
vì thông qua hai tiêu chí này mọi người có thể hình dung được những
công việc mà người hành nghề luật đã, đang và sẽ đang xử lý. Đặc biệt, các tình
huống thực tế ở các cơ quan, tổ chức mà người hành nghề luật phụ trách cũng là
một kênh thông tin quan trọng để mọi người đánh giá mức độ “phức tạp” của các
công việc người hành nghề luật đã đảm nhận và, từ đó, đánh giá năng lực, kinh
nghiệm nghề nghiệp của họ. Một trường hợp khác là kinh nghiệm nghề nghiệp được bồi
đắp từ sự tập trung, chuyên sâu trong một lĩnh vực. Một người hành nghề luật
còn trẻ về cả tuổi đời và tuổi nghề nhưng toàn bộ thời gian từ khi bắt đầu hành
nghề lại tập trung và có nhiều trải nghiệm về một lĩnh vực/loại việc pháp luật
nên đã bồi đắp được kinh nghiệm liên quan đến lĩnh vực/loại việc pháp luật đó
nhiều hơn những người khác.
1.2.2. Kỹ năng mềm
Ngành
nghề có liên quan đến pháp luật đòi hỏi người làm nghề trau dồi, rèn luyện các
kỹ năng mềm bởi lẽ nghề luật sinh ra là để
giải quyết những vấn đề khó khăn phát sinh trong xã hội ảnh hưởng trực tiếp đến
con người, góp phần giữ gìn sự ổn định cho xã hội. Những kỹ năng
mềm đặc biệt cần thiết và góp phần cấu thành nên giá trị thương hiệu của cá
nhân và tổ chức hành nghề luật là kỹ năng giao tiếp, ứng xử (phong thái, tác
phong, cử chỉ, thái độ, hình thức…); kỹ năng trình bày, thuyết phục, phát hiện
và giải quyết vấn đề (trước đám đông chẳng hạn); kỹ năng làm việc nhóm; kỹ năng
quản lý công việc… Trong đó, kỹ
năng giao tiếp giữ một vị trí đặc biệt quan trọng, là kỹ năng bắt buộc được sử dụng liên tục khi hành nghề. Kỹ năng giao
tiếp cũng là điều dễ khiến mọi người nhận thấy, đánh giá và ghi nhớ về một người
ngay từ lần gặp gỡ đầu tiên. Liên quan đến kỹ năng
giao tiếp trong mối quan hệ với hình ảnh và thương hiệu cá nhân, ngoài những kỹ năng chung (xem thêm Chương 3 Kỹ năng
giao tiếp) người hành nghề luật lưu ý một số
vấn đề sau:
* Hình thức bên ngoài:
- Trang phục
Người hành nghề luật hãy quan tâm
đến trang phục và đặc biệt là đôi giày của mình. Để đánh giá một người có chỉn chu hay không, ngoài trang phục,
đầu tóc, gương mặt - những vị trí luôn được chú ý trau chuốt cẩn thận - thông thường các chuyên gia hay tiền bối lão làng trong nghề thường tinh
tế đánh giá con người thông qua đôi giày, bởi đôi giày nằm ở vị trí thấp nhất
trên cơ thể và gần như bị lãng quên. Một đôi giày tây đen cho nam hay một đôi
cao gót đen vừa phải cho nữ là một sự lựa chọn an toàn và hoàn hảo, nhưng hãy
nhớ luôn giữ cho đôi giày của mình sạch sẽ và tươm tất.
Ngoài
ra, người hành nghề luật cũng cần chú ý đến cặp xách hoặc balo mang theo khi đi
công việc. Những người mang balo hoặc túi xách quá to thường bị cho là quá ôm đồm
công việc, không quản lý thời gian hiệu quả, phong thái có vẻ vội vã và lôi
thôi. Thêm nữa, balo khiến hình thể của người hành nghề luật chúi về phía trước,
lâu dần sẽ tạo dáng người khom lưng, mặt sẽ không nhìn thẳng, điều rất dễ để lại
sự đánh giá người hành nghề luật là một người tính cách nóng vội, bất cẩn và
hay lo nghĩ nhiều. Một chiếc cặp da với khối lượng vừa đủ, dáng người đứng
thẳng, mặt ngẩng cao thể hiện người chủ sở hữu là người chỉn chu, tự tin, sẵn
sàng, quan tâm đến giá trị cốt lõi và thường được đánh giá là người có địa vị
cao. Mặt khác, nếu mang bên mình một khối lượng hồ sơ lỉnh kỉnh, người hành nghề
luật sẽ gặp khó khăn trong giao tiếp và lóng ngóng khi tương tác với người
khác, từ đó có thể bỏ lỡ nhiều cơ hội như khi cần bắt tay với đối tác trong lúc chào hỏi trước hoặc
sau một cuộc đàm phán.
- Trang điểm phù hợp
Trong
ngành luật, nữ giới chiếm số lượng không ít. Vì vậy, việc trang điểm như thế
nào để tạo hiệu ứng tích cực được đặc biệt quan tâm, một phụ nữ có trang điểm
thường nhận về chỉ số niềm tin từ người khác cao hơn trong công việc. Tuy
nhiên, vì đặc thù của ngành nghề pháp luật đòi hỏi sự chỉn chu, nghiêm túc
nên việc trang điểm cần nhẹ nhàng và vừa phải,
trong đó hạn chế son đỏ và lối trang điểm quá đậm không phù hợp.
* Phong
thái
Một
gương mặt xinh đẹp hay một trang phục chỉn chu đôi khi sẽ không thể che giấu được
một tinh thần uể oải sau một đêm thức khuya, một tâm trạng tồi tệ sau một
thương vụ thất bại, hay sự căng thẳng khi vừa mới từ Tòa án trở về. Pháp lý là
một lĩnh vực đầy thách thức, đòi hỏi ở nhân sự theo đuổi có những tố chất mạnh
mẽ, rèn luyện được tính nhẫn nại và học cách kiểm soát tốt mọi thứ, trong đó có
sự kiểm soát cảm xúc và tâm trạng. Học cách kiểm soát cảm xúc không chỉ dừng ở
việc giữ lại những cảm xúc tích cực tại một thời điểm nhất định, mà còn là việc
học cách nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực, điều hòa và giải tỏa những trạng
thái tiêu cực hằng ngày, luôn giữ sức khỏe và tâm trạng tốt cho những cơ hội và
thử thách mới sau một ngày làm việc. Để có được điều đó, người hành nghề luật
có thể lựa chọn các môn thể dục thể thao vừa sức khỏe của mình như yoga, thiền,
pilates[2] , bơi lội, kiếm đạo hoặc võ thuật. Nhìn chung, các môn
thể thao sẽ giúp người hành nghề luật giải tỏa căng thẳng trong công việc và tạo
ra nhiều năng lượng tích cực giúp hành động đúng đắn hơn đặc
biệt trong bối cảnh nghề luật dễ khiến người
hành nghề phải chịu đựng những căng thẳng, mệt mỏi trong suốt thời gian dài trước
một “núi” hồ sơ, căng mắt trên màn hình máy tính hàng giờ đồng hồ.
Liệt kê những lỗi
cần tránh trong trang phục, phong thái của người hành nghề luật?
1.1.3. Đạo đức và ứng xử nghề nghiệp
chuẩn mực
Nghề luật là nghề có ảnh hưởng lớn tới xã hội có nhiều khả năng phát
sinh các vấn đề về đạo đức ứng xử. Quá trình hành nghề, người hành nghề sẽ chịu
sự ràng buộc của các quy định pháp luật và quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp.
Việc tuân thủ các quy tắc đạo đức nghề nghiệp và có ứng xử nghề nghiệp chuẩn mực
có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì, nâng cao uy tín của người hành nghề
luật. Đây là một trong những giá trị cốt lõi mà người hành nghề luật cần thường
xuyên bồi đắp, rèn giũa cho mình.
|
|
Một người hành
nghề luật có năng lực chuyên môn và giá trị đạo đức nghề nghiệp chuẩn mực tự
thân đã có một hình ảnh cá nhân tốt, một “thương hiệu cá nhân có giá trị” trước
công đồng và khách hàng. |
1.1.4. Khả
năng sử dụng công nghệ thông tin để tạo dựng hồ sơ năng lực chuyên nghiệp
Trong thời đại kỹ thuật số hiện
nay, một số ngành nghề rất phù hợp với việc xây dựng hồ sơ năng lực cá nhân
thông qua các trang mạng xã hội như Facebook, Linkedin… Ví dụ: Thiết kế thời
trang, quảng cáo, sản xuất phim ảnh, truyền hình… Bởi vì các nghề này cần sự
tương tác xã hội, quảng bá, cơ hội tiếp xúc với càng nhiều người thì càng tăng
khả năng thành công. Tuy nhiên, đối với một số nghề cần sự bảo mật thông tin
cao như Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán... thì việc sử dụng công nghệ
thông tin để xây dựng hình ảnh cá nhân hạn chế hơn rất nhiều. Do đó, những nội
dung liên quan tới ứng dụng công nghệ, xây dựng và chuyển tải hồ sơ cá nhân dưới
đây chủ yếu dành cho những người hành nghề luật cần chủ động tìm kiếm khách
hàng để cung cấp dịch vụ.
|
|
Mỗi cá nhân cần lựa chọn một phương pháp xây dựng hình ảnh
cá nhân, thương hiệu cá nhân phù hợp với đặc thù nghề nghiệp, tránh xung đột
với các quy tắc nghề nghiệp, phù hợp với năng lực, tính cách và “sở trường” của
mình để nhờ công nghệ thông tin chuyển tải đến cộng đồng. |
Có một số quan điểm cho rằng cộng
đồng mạng là đời sống ảo nhưng trong thực tế đời sống ảo có thể mang lại niềm
vui thật và nỗi buồn thật. Do đó, mỗi cá nhân cần làm cho đời sống ảo lành mạnh
ở một mức độ nhất định. Hay nói cách khác, người hành nghề luật có nhiều cách để
chăm sóc và truyền “dưỡng chất” cho đời sống thật (vận động thể thao, luyện tập
trí nhớ, hoàn thiện kỹ năng giao tiếp …) như thế nào thì cũng cần thực hiện một
số biện pháp tương ứng để làm hồ sơ cá nhân trên mạng xã hội có sự linh hoạt, sống
động và thú vị để tăng cường cơ hội giao lưu, quảng bá hình ảnh cá nhân và,
trên cơ sở đó, thành công trong việc xây dựng thương hiệu cá nhân.
Cần lưu ý rằng, việc sử dụng công
nghệ thông tin đòi hỏi người hành nghề luật phải am hiểu nhất định để có thể tạo
lập, điều chỉnh, sửa đổi các thông tin cá nhân của mình trên mạng xã hội. Nếu
người hành nghề luật tự nhận thấy bản thân không thể điều hành và vận hành hồ
sơ cá nhân trên trang mạng xã hội thì lựa chọn thuê một đơn vị dịch vụ chuyên
nghiệp để cập nhật thông tin, xử lý sự cố đề phòng trường
hợp hồ sơ cá nhân bị lạm dụng cho các mục đích chính trị, tội phạm, xâm hại đến
đời sống hằng ngày bình thường của mình và gia đình là một lựa chọn
nên được cân nhắc.
Nhìn chung, hồ sơ cá nhân được sử
dụng để xây dựng hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá nhân, cho dù được đầu tư bóng
bẩy và trau chuốt đến mức nào đi chăng nữa, thì người hành nghề luật cũng nên
cung cấp thông tin chân thật và bảo mật trong phạm vi giới hạn cần thiết. Người
hành nghề luật có thể sử dụng hồ sơ cá nhân cho nhiều mục đích như tìm kiếm việc
làm, tìm kiếm khách hàng, vì sở thích, mua bán thương mại điện tử. Tuy nhiên,
người hành nghề luật cũng hết sức cẩn thận sự chính xác của thông tin bởi vì nếu
cung cấp thông tin sai lệch có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nhất định như
trách nhiệm dân sự, trách nhiệm hành chính và/hoặc trách nhiệm hình sự.
2.
Các kỹ năng cần
thiết trong xây dựng hình ảnh và phát triển
thương hiệu cá nhân
2.1.
Kỹ năng chung
Trước đây, người hành nghề luật chủ yếu
được yêu cầu nắm bắt các quy định pháp luật và xử lý các công việc mang tính chất thủ tục,
giấy tờ. Ngày nay, theo sự phát triển của xã hội và sự du nhập và phát triển của
nền tảng công nghệ, vai trò của người hành nghề luật nói chung đã được nâng tầm,
ngoài hai công tác chủ yếu trên, người hành nghề còn phải thực hiện các công việc
liên quan đến quản trị doanh nghiệp, kiểm soát rủi ro, xây dựng hành lang pháp
lý, tư vấn giải pháp và giải quyết tranh chấp phát sinh. Từ
đó, mỗi người cần rèn luyện, tích lũy và phát triển thêm các kỹ năng khác ngoài
chuyên môn pháp lý, như kỹ năng giao tiếp, kinh doanh, chăm sóc khách hàng, tư
vấn quản trị rủi ro, đồng thời phải cập nhật kịp thời các xu hướng công nghệ
thông tin, mạng xã hội nhằm tăng tốc độ xử lý công việc, tận dụng để thực hiện
quảng bá hình ảnh, thương hiệu cá nhân của bản thân. Trong quá trình xây dựng sự
nghiệp pháp lý, bằng việc bổ sung kỹ năng xây dựng hình ảnh, thương hiệu cá
nhân và trở thành một nhân sự hành nghề luật được nhiều người nhớ tên và liên
tưởng đến vị trí vị trí đứng đầu trong một lĩnh vực cụ thể nào đó, người hành
nghề luật sẽ có nhiều cơ hội để chạm đến thành công hơn. Nghề luật là nghề đòi
hỏi cao về mọi mặt, từ hình ảnh xuất hiện bên ngoài đến kiến thức và kỹ năng
chuyên môn bên trong. Do đó, xây dựng hình
ảnh cá nhân không chỉ dừng ở việc tạo ra được những giá trị mới, tốt đẹp và hữu
ích mà còn là việc tăng thêm giá trị bằng việc giữ gìn, tôn tạo và phát huy
những giá trị tốt đẹp đã sẵn có.
Nếu hình ảnh cá nhân giúp người hành nghề luật trở nên tự
tin, chuyên nghiệp, tạo thiện cảm với mọi người thì thương hiệu cá nhân sẽ là
bước đệm cao hơn, giúp người hành nghề luật lan tỏa những giá trị hình ảnh đã
xây dựng, tạo sức ảnh hưởng và là nền tảng cho việc phát triển thương hiệu cá
nhân.
Dựa vào các yếu tố góp phần
xây dựng hình ảnh và thương hiệu cá nhân đã được nêu trong mục 1, các kỹ năng
chung mà bất kỳ người hành nghề luật nào cũng cần có để xây dựng thương hiệu và
phát triển hình ảnh cá nhân bao gồm:
Thứ nhất, tự đào tạo và nâng cao trình độ không ngừng nhằm bồi
đắp các giá trị cốt lõi của người hành nghề. Điều đầu tiên trong quá trình xây dựng, phát triển thương hiệu cá nhân của
nghề luật là tập trung vào các yếu tố cốt lõi thể hiện giá trị của cá
nhân trong nghề nghiệp như đã được đề cập ở mục 1, đó là vững vàng về chuyên
môn, giàu kinh nghiệm trong nghề nghiệp, có các kỹ năng mềm cần thiết và đạo
đức, ứng xử nghề nghiệp chuẩn mực. Các yếu
tố này có thể được xem xét riêng biệt từ đó tìm kiếm các thành tố cấu thành và
cách thức để phát triển nhưng nên xem xét các yếu tố năng lực chuyên môn, kỹ
năng mềm và giá trị đạo đức nghề nghiệp trong một chỉnh thể thống nhất không
tách rời để rèn giũa, bồi đắp nhằm tạo dựng nền tảng cho một hình ảnh cá nhân tốt
có giá trị thương hiệu. Quá trình rèn luyện, bồi đắp các giá trị cốt lõi này có
thể thực hiện thông qua việc người hành nghề luật (i) chủ động tham gia các lớp
đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về nghề nghiệp và kỹ năng mềm; (ii) luôn nỗ lực tự
học hỏi và rút kinh nghiệm để hoàn thành công việc với chất lượng, hiệu quả cao
hơn; (iii) có trách nhiệm, hành xử đúng đắn trong quá trình hành nghề trên cơ sở
tôn trọng pháp luật, tôn trọng các quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp.
Thứ hai, lan tỏa giá trị của bản thân thông qua việc “trao đi”
giá trị cho cộng đồng bằng các hoạt động như tham gia hướng dẫn, giảng dạy, đào
tạo, bồi dưỡng nghề nghiệp (nếu có khả năng giảng dạy và cơ hội tham gia); tham
gia trợ giúp pháp lý miễn phí, tham gia các hoạt động xã hội từ thiện…Việc tham
gia các hoạt động này là cơ hội để mỗi người hành nghề tự rèn luyện nâng cao
năng lực chuyên môn, kinh nghiệm ứng xử và các trải nghiệm trong cuộc sống. Đồng
thời đây cũng là cơ hội để thể hiện bản thân, được nhiều người biết tới một
cách tích cực.
Thứ ba, xây dựng hồ sơ cá nhân và tổ chức của mình chuyên
nghiệp để luôn sẵn sàng xuất hiện đầy đủ, chuyên nghiệp nhất khi có sự tìm kiếm
của những tổ chức, cá nhân, khách hàng có nhu cầu. Hồ sơ cá nhân chính là bản
mô tả về thông tin và giá trị cốt lõi của người hành nghề luật, cho phép người
khác có những hình dung, đánh giá về người hành nghề luật ngay cả khi chưa tiếp
xúc hay làm việc trực tiếp. Hồ sơ cá nhân cần phản ảnh những giá trị cốt lõi mà
người hành nghề đã tạo dựng được, những khả năng của người hành nghề mà đối
tác, khách hàng và những người khác quan tâm tìm kiếm. Xây dựng hồ sơ một cách
chuyên nghiệp sao cho hấp dẫn, dễ tìm kiếm là một trong những bước quan trọng
cho sự lan tỏa giá trị cá nhân đến mọi người.
Như vậy, để xây dựng hình ảnh,
thương hiệu trong nghề luật, người hành nghề luật sẽ xây dựng hình ảnh, thương
hiệu cá nhân dựa trên những tiêu chí vừa liệt kê, đồng thời phát triển những
giá trị tốt đẹp khác có liên quan để hoàn thiện hơn hình ảnh cá nhân người hành
nghề. Việc hoàn thiện hình ảnh cá nhân giúp người hành nghề luật nhận thức rõ
hơn được cá giá trị của bản thân, tạo thành giá trị nhận diện của bản thân giữa
các cá thể khác trong môi trường nghề nghiệp, cuộc sống. Khi đi đến nội dung
này, người hành nghề luật đã hiểu rõ được tầm quan trọng của việc xây dựng hình
ảnh cá nhân cũng như góc nhìn của xã hội về hình ảnh người hành nghề để từ đó có thể sử dụng tốt việc
xây dựng hình ảnh như một công cụ để phát triển thương hiệu cá nhân, tránh những
hình ảnh gây phản cảm mang tới những phản hồi tiêu cực
tác động xấu đến con đường sự nghiệp, phát triển của bản thân trong nghề luật.
Có thể trong một số trường hợp nhất định, sự đánh giá phù hợp nhất lại không
hoàn toàn dựa vào tất cả các yếu tố trên, tuy nhiên, đây là những tiêu chí cơ bản
mà một người xa lạ lựa chọn trao cho người hành nghề luật cơ hội giữa rất nhiều ứng cử viên tiềm năng khác. Biết được điều này,
người hành nghề luật sẽ dễ dàng có sự chuẩn bị để xây dựng cho bản thân kế hoạch
rõ ràng theo đuổi mục tiêu 03 năm, 05 năm, 10 năm nhằm đạt được hình ảnh
chuyên môn nhất định. Tiếp đến, người hành nghề luật sẽ tiếp cận đến phương
pháp, kỹ năng để nắm bắt được các lời khuyên hữu ích trên con đường xây dựng
hình ảnh cá nhân chuyên nghiệp trong sự nghiệp hành nghề luật. Các phương pháp
này xây dựng trên kiến thức, kỹ năng thực tế xảy ra mà người hành nghề luật có
thể bắt gặp ở bất cứ đâu trong quá trình làm việc hằng ngày, qua đó sẽ giúp mỗi người hình dung cụ thể hơn những điều cần lưu ý khi xây dựng
hình ảnh cá nhân.
2.2. Các phương pháp phát triển thương hiệu cá nhân - Chia sẻ từ nghề Luật sư
2.2.1. Viết và chia sẻ bài
viết pháp lý
Không còn nghi ngờ gì khi nói rằng,
kỹ năng viết là kỹ năng bắt buộc cũng như là ưu thế của một người hành nghề luật
cho dù là trong lĩnh vực đặc thù nào. Trước đây, trước khi máy tính, điện thoại
di động, công nghệ thông tin du nhập vào Việt Nam, nhân sự pháp lý đã rèn luyện
và thuần thục kỹ năng viết thông qua việc viết báo giấy hoặc viết sách. Tuy nhiên, ở giai đoạn đó, viết báo hay sách bị hạn chế bởi việc,
nếu muốn mọi người biết đến những gì người hành nghề luật viết, sản phẩm của
người hành nghề luật cần thông qua một kênh trung gian là tòa soạn hay nhà xuất
bản nào đó kiểm duyệt và đồng ý đăng tin.
Khi xã hội bắt đầu phát triển
hơn, các nền tảng như website báo chí và blog cá nhân ra đời, nhân sự pháp lý bắt
đầu mở rộng kênh thông tin truyền tải qua việc viết cho các trang báo mạng hoặc
tự tạo lập blog nhân, chia sẻ thông tin trên
các nền tảng được thiết kế sẵn hoặc trả phí để nhờ một công ty dịch vụ thiết kế
riêng. Các blog phổ biến hiện nay phải kể
đến là www.blogspot.com và http://wordpress.com/. Blog cá nhân có ưu điểm là cho
phép người viết có quyền tự do trong việc công khai nội dung của mình đến độc
giả, tuy nhiên, để trang cá nhân của người hành nghề luật được nhiều người biết
đến, đòi hỏi phải đầu tư rất nhiều công sức và thời gian cho việc xây dựng hình
thức và nội dung, thậm chí phải thông qua đồng thời nhiều kênh thương hiệu cá
nhân đã xây dựng khác.
Khi xây dựng một trang blog cá
nhân, người hành nghề luật cần lưu ý một số mẹo nhỏ để tối ưu hóa tìm kiếm như
thiết lập tên miền của website là tên thật đính kèm với nghề nghệp của chính
người hành nghề luật.
Về nội dung, một luật sư khi muốn xây dựng thương
hiệu cá nhân trong nghề luật thông qua công cụ viết, cần biết thế mạnh của mình
ở đâu, đối tượng mình tác động là ai, và phân khúc thị trường nào mình mong muốn
phát triển. Từ đó, người hành nghề luật khoanh vùng lại phạm vi đề tài nội dung
mình quan tâm và bắt đầu viết, đảm bảo
tính nhất quán xuyên suốt trong quá trình xây dựng thông qua các chủ đề đã chọn
lọc từ đầu. Công việc này đòi hỏi tính bền bỉ lâu dài, hãy đặt mục tiêu một tuần,
một tháng để tìm kiếm một đề tài nổi bật trong lĩnh vực mình theo đuổi và bắt đầu
viết.
|
|
Bằng cách viết và chia sẻ bài viết pháp lý, người hành nghề
luật có thể: · Rèn luyện và nâng cao năng lực viết của bản thân. · Nuôi dưỡng thói quen đọc cho các độc giả, nuôi dưỡng cho
độc giả sự quan tâm đến nội dung mà
mình viết
định kỳ. Từ đó, lượng quan tâm và theo dõi sẽ được tăng lên. |
Bắt nhịp cùng với sự phát triển của
thời đại công nghệ số, sách điện tử (ebook) đang là xu hướng lựa chọn của nhiều
người, bởi chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, máy tính bảng gọn nhẹ, người
hành nghề luật có thể tự do lựa chọn cài đặt phần mềm ứng dụng để đọc sách dưới
nhiều dạng khác nhau như PDF, Alreader, Kindle,… So về chi phí, sách điện tử
(ebook) cũng rẻ hơn so với sách giấy do không tốn chi phí in ấn. Với một cuốn
sách giấy thông thường, để phát hành ra công chúng phải đi qua rất nhiều công
đoạn mới đến được tay độc giả, quá trình cho đến lúc cuốn sách được ra mắt có
thể là hơn nửa năm. Với phương pháp xuất bản điện tử, quá trình từ in ấn đến
phân phối đều đã được lược bỏ, sách điện tử đã đạt được ưu thế về tiết kiệm thời
gian hơn so với sách báo giấy. Nhờ đó, người hành nghề luật có nhiều sự chủ động
hơn so với trước, như tham gia vào quá trình biên tập hoặc thiết kế trang bìa.
Song song đó, với sự phát triển của ngành thương mại điện tử, các nhà bán lẻ trực
tuyến hiện hoạt động vô cùng bài bản, họ áp dụng công nghệ hiện đại để hỗ trợ
phân phối sách nhanh hơn, mà không cần tính đến bài toán rủi ro về hàng tồn
kho. Nhờ nền tảng thương mại điện tử và sách điện tử này, độc giả cũng chỉ cần
không tới 05 phút để có trong tay ấn phẩm mang thương hiệu của người hành nghề
luật. Bởi tốc độ xuất bản cũng như tính tiện dụng, và đặc biệt là chi phí, độc
giả sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận các tác phẩm hơn, như vậy cũng đồng nghĩa với
việc số lượng độc giả và người theo dõi cũng tăng dần. Dù rằng, sách điện tử ebook
mang đến nhiều tiện ích như vậy, văn hóa đọc sách giấy vẫn có giá trị riêng thu
hút một bộ phận lớn độc giả, việc soạn thảo và in thành cuốn để bán trên thị
trường trong thời đại ngày nay vẫn được áp dụng phổ biến và không thể bị thay
thế hoàn toàn bằng phương tiện khác. Vì vậy, người hành nghề luật cần nghiên cứu
phát triển song song cả hai công cụ này, nếu có ý định xuất bản một bài báo hoặc
một cuốn sách trong kế hoạch xây dựng thương hiệu cá nhân của mình.
Viết một bài viết
pháp lý về chủ đề anh (chị) quan tâm và chia sẻ trên trang cá nhân Facebook. Tổng
kết lượng người tương tác, bình luận và các ý kiến bình luận (comment) liên
quan.
2.2.2.
Tham gia đào tạo trực tuyến
Sự phát triển của công nghệ thông
thông tin đem đến cho con người nhiều ứng dụng tiện ích. Trong đó, đào tạo trực
tuyến (đào tạo online) đã trở thành một công cụ hữu ích nhằm nâng cao chất lượng
đào tạo nguồn nhân lực cho xã hội. So với hình thức viết, người nhận tiếp nhận
thông tin thông qua chữ viết và hình ảnh minh họa mang tính bị động thì cùng với
một nội dung được chuyển từ sách báo sang video, người nhận sẽ tiếp thu hiệu quả
hơn qua các chuyển động, âm thanh, công cụ slide của hình thức đào tạo trực tuyến.
Nếu công cụ sách báo, hình ảnh cá nhân của người hành nghề luật có thể xuất hiện
ở một vị trí nhỏ cố định hoặc không xuất hiện, thì với video, hình ảnh thật và
cả giọng nói của người hành nghề luật được đảm bảo xuất hiện xuyên suốt từ đầu
đến cuối, đây là một điểm cộng rất lớn, mang đến hiệu quả tương tác giao tiếp
cao cho người hành nghề luật và đối tượng mà người hành nghề luật đang hướng đến.
Để thực hiện đào tạo trực tuyến
người hành nghề luật có thể thực hiện bằng hai cách.
Thứ nhất, bằng cách thông qua mạng xã hội
như Facebook, hay trên nền tảng Youtube, người hành nghề luật hoàn toàn có thể
tự mình tạo ra một video cá nhân để chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm chuyên môn
cho cộng đồng.
Thứ hai, người hành nghề luật có thể hợp
tác với một doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực giáo dục trực tuyến để cung cấp
cho thị trường một sản phẩm giáo dục bằng video có tính phí.
Trên cả hai nền tảng trên, người
dùng có thể tiếp cận sản phẩm người hành nghề luật tạo ra thông qua điện thoại
thông minh, máy tính xách tay khi tìm hiểu về kiến thức trong lĩnh vực người
hành nghề luật chia sẻ ở mọi lúc mọi nơi, ngay cả khi người hành nghề luật
không chủ động tiếp cận họ.
|
|
Khi đào tạo trực
tuyến, người
hành nghề luật cần chọn cho mình một nội dung phù hợp với định hướng của
thương hiệu cá nhân lâu dài mà người hành nghề luật đã chọn. Ví dụ: Luật sư tư vấn định hướng phát triển trong lĩnh vực
tư vấn doanh nghiệp, hãy tạo ra một
video chia sẻ về các vấn đề pháp lý xoay quanh chủ đề này. |
Trang phục, bối cảnh xung quanh,
nhất là khi người hành nghề luật tự chia sẻ video trên mạng xã hội cần được chuẩn
bị kỹ lưỡng, phù hợp tránh thể hiện sự cẩu thả, bừa bộn hoặc có người khác xen
vào khi người hành nghề luật đang chia sẻ.
2.2.3. Tổ chức chia sẻ (coffee talk) tại văn phòng
công ty luật, diễn thuyết hoặc chia sẻ ở các câu lạc bộ nhân sự
“Coffee talk”- là một hình thức của
một buổi giao lưu giữa những người đóng vai trò là điều phối viên, diễn giả
(nói chính) và số lượng người nghe nhất định. Hình thức này tương tự như một buổi diễn thuyết, tuy nhiên mang tính chất thân mật,
gần gũi hơn khi tổ chức tại một khuôn viên nhỏ, được bố trí chuyên nghiệp, với
các thông tin trên poster (ấn phẩm), flyer (tờ gấp) thiết kế đẹp và có chuẩn bị
tiệc nhẹ cho người tham dự. So với một buổi diễn thuyết thông thường, khi người
chủ trì đứng ở vị trí trung tâm trình bày xuyên suốt buổi nói chuyện, khả năng
tương tác với người nghe khá hạn chế thì với hình thức Coffee Talk, độ tương
tác, kết nối giữa người nói và tất cả người nghe được gia tăng thông qua việc
tham dự các hoạt động làm việc nhóm (team-work) nhỏ trong quá trình tham gia hoặc buổi tự do nói chuyện
giữa mọi người các buổi tiệc nhẹ giải lao.
Thông thường, với lĩnh vực pháp
lý, Coffee Talk thường được tổ chức chính tại trụ sở Văn phòng Luật sư, Công ty
luật hoặc không gian khác được chuẩn bị trước phù hợp với sự kiện của doanh
nghiệp. Diễn giả được mời đến là những chuyên gia pháp lý có uy tín trong nghề
trình bày một chủ đề cụ thể nào đó, chủ đề này có thể là những vấn đề liên quan
trực tiếp đến ngành nghề kinh doanh hay bộ phận chuyên môn của doanh nghiệp như
thuế, tài chính… hoặc những vấn đề nóng của xã hội tại thời điểm đó. Qua đó,
người tham gia có thể được nâng cao kiến thức chuyên môn cũng như giao lưu kết
nối. Bên cạnh đó, thông qua các buổi Coffee Talk, các diễn giả hoặc chính doanh
nghiệp cũng có thể thực hiện những chiến dịch marketing cho thương hiệu. Phương
thức này hiện nay hầu như chỉ được áp dụng ở nghề Luật sư bởi tính thương mại
hóa, cũng như linh hoạt trong thời gian hoạt động nghề nghiệp. “Coffee Talk” được
tổ chức khá bài bản từ khâu chuẩn bị đến khi kết thúc và hình thức này đã tạo
tiền đề để các hình thức truyền thống khác đang dần tiếp nhận thay đổi theo.
Nếu người hành nghề luật muốn tổ
chức một chương trình của riêng mình trong kế hoạch xây dựng thương hiệu cá
nhân, ở giai đoạn chuẩn bị, nếu không có được các kỹ năng tin học cơ bản hoặc một
đội ngũ hỗ trợ, người hành nghề luật nên thuê một đơn vị bên ngoài để thực hiện
các công việc liên quan đến thiết kế, marketing, bao gồm: Thiết kế banner,
flyer (trực tuyến, ngoại tuyến), video. Ngoài các phương pháp truyền thống, như
gửi thư mời trực tiếp, điện thoại, tin nhắn SMS, email, người hành nghề luật đừng
quên sử dụng các nền tảng xã hội đã xây dựng như website cá nhân, các trang mạng
xã hội để truyền thông đến mọi người. Ngoài website cá nhân, ứng dụng Mobile
Marketing (quảng cáo trên thiết bị di động) hỗ trợ tạo thủ tục trực tuyến thông
qua việc yêu cầu người dùng đăng ký tham dự cũng sẽ giúp người hành nghề luật
thu thập được một lượng dữ liệu khách hàng, đối tác tiềm năng. Qua đó, người
hành nghề luật hoàn toàn có thể chủ động thông tin đến họ mọi lúc, mọi nơi cho
các lần tổ chức tiếp theo. Việc sáng tạo nội dung marketing (quảng cáo) cho
chương trình thật hấp dẫn đi kèm với hình ảnh đẹp chuyên nghiệp, cùng các lợi
ích khi tham dự chương trình sẽ thu hút một lượng đối tác, khách hàng tiềm năng
trong lĩnh vực người hành nghề luật theo đuổi tham dự vào chương trình.
Ở giai đoạn tham gia, nội dung
chương trình người hành nghề luật xây dựng cần nhất quán, trung thành với mục
tiêu xây dựng thương hiệu cá nhân, đồng thời các chủ đề chia sẻ phải sáng tạo,
đủ hấp dẫn người nghe cũng như người hành nghề luật cần lên kế hoạch định kỳ tổ
chức liên tục, có hệ thống logic giữa các đợt, để mọi người có thời gian đủ lâu ghi nhớ người chia
sẻ là ai.
Thông thường chủ đề của các buổi nói chuyện là các chủ đề “hot” mang tính cộng
đồng hoặc chuyên sâu ở một lĩnh vực chưa quá phổ biến, vì đây là yếu tố để kích
thích những người tham gia được học hỏi, trao đổi, nâng cao kiến thức ngoài việc
thư giãn sau những ngày làm việc căng thẳng. Khi kết thúc chương trình, thông
thường, với việc thu thập dữ liệu người tham dự, người hành nghề luật có thể
liên hệ ngay sau đó để gửi lời cám ơn đến người tham dự thông qua một email hay
tin nhắn SMS kèm theo tài liệu liên quan như một món quà. Điều này giúp lưu lại cảm xúc tích cực của người tham dự về
người hành nghề luật và chương trình do người hành nghề luật tổ
chức.
Anh (chị) hãy
đánh giá ưu điểm, hạn chế của việc phát triển thương hiệu cá nhân thông
qua hoạt động giảng dạy trực tuyến?
Trong giai đoạn mới xây dựng
thương hiệu cá nhân, nếu chưa đủ tự tin để tham gia tổ chức hoặc là người chia sẻ chính của một chủ đề nào đó, người hành
nghề luật có thể tham gia với vai trò người nghe, tranh thủ giao lưu kết nối để
mở rộng mạng lưới mối quan hệ của mình.
2.2.4. Trả lời phỏng vấn/giải đáp pháp
luật trên truyền hình/truyền thanh
Khi xây dựng thương hiệu cá nhân đủ lớn hoặc
đã xây dựng cho mình một mức độ uy tín nhất định trong cộng đồng, người hành nghề luật sẽ mở rộng tầm ảnh
hưởng của mình ở phạm vi xa hơn, đó là hướng
tới công chúng.
Nếu có
cơ hội tham
gia ghi hình về một chủ đề pháp luật trên truyền hình, người hành nghề luật cần nhanh tay nắm bắt
cơ hội này. Khi thực hiện, đầu tiên cần đảm bảo thực hiện các nguyên tắc xây dựng
hình ảnh cá nhân, bởi công việc này buộc người hành nghề luật phải xuất hiện hình ảnh trước công chúng.
Ngoài các yếu tố về trang phục, ngoại hình, một số người hành nghề luật cũng gặp vấn đề
trong kỹ năng trình bày trước máy quay.
Dù là những người chuyên nghiệp, lão luyện nhưng cũng có
vài trường hợp khi đứng trước ống quay, ánh đèn trường quay, máy móc, khán giả…
lại mang tâm lý hồi hộp, thậm chí là lo sợ.
Để tránh các lỗi gặp phải, người hành nghề luật cần có sự rèn luyện
về kỹ năng giao tiếp và trình bày trong một thời gian dài, hãy hình dung đơn giản,
đây chỉ là những buổi trò chuyện bình thường, như một buổi giải đáp pháp luật
cho người quen, đồng nghiệp hay là hoạt động tư vấn khách hàng thường xuyên;
luôn giữ cho mình phong thái của một người đang phỏng vấn, giữ sự niềm nở, sự
thoải mái, đôi khi là chèn thêm vài câu nói đùa phù hợp để tăng độ lôi cuốn,
tránh sự nhàm chán, khô khan của pháp luật và thể hiện được sự hoạt ngôn trong
kỹ năng giao tiếp cá nhân. Đồng thời, người hành nghề luật có thể liên hệ với ban tổ chức về chương
trình để có thời gian chuẩn bị kỹ
lưỡng về nội dung bởi
tính chất nghề nghiệp pháp lý đòi hỏi nội dung chia sẻ
phải chính xác, chuẩn mực. Hãy thử hình dung là một Luật sư, khi lên sóng truyền
hình lại nói sai về kiến thức chuyên môn, sai về ngôn ngữ tiếng Việt với một số lượng lớn người nghe là công chúng, bao gồm cả
các chuyên gia trong nghề. Điều đó sẽ ảnh hưởng
rất tiêu cực đến
danh tiếng, sự nghiệp, phá vỡ mục đích ban đầu là phát triển thương hiệu cá
nhân của Luật sư. Do đó, khi
chia sẻ trước công chúng, người hành nghề luật phải thật sự bản lĩnh, đủ vững chuyên môn,
kiến thức, sự hiểu biết, chí ít là đối với chủ đề sẽ trình bày.
Xem lại một chương trình giải đáp pháp luật trên truyền
hình và đưa ra nhận xét, đánh giá của anh chị về phần trả lời của Luật sư?
2.2.5.
Đăng
ký, tham gia tranh hạng trên các tạp chí chuyên ngành luật (Asialaw, Legal500…)
và đăng ký trang vàng (yellow pages)
Tiếp theo, cũng là ở giai đoạn mà người hành nghề luật đã đạt đến độ chín
của nghề và xây dựng thương hiệu cá nhân thành công nhất định, việc
tham gia tranh hạng trên các tạp chí chuyên ngành luật như Legal 500, Asialaw,
chambers and partners, yellow pages … sẽ là một bước đệm cho sự nghiệp của người hành nghề luật. Legal 500, Asialaw
hay Chambers and Partners là các các tổ chức lớn có uy tín có chức năng đánh
giá, xếp hàng các Luật sư, công ty luật của các quốc gia thành viên dựa trên những
tiêu chí về chất lượng dịch vụ pháp lý cung cấp cho khách hàng. Đánh giá của
các tổ chức này sẽ góp phần tác động đến việc khách hàng quyết định lựa chọn
nơi cung cấp dịch vụ pháp lý nào là phù hợp nhất với nhu cầu giải quyết tranh
chấp vụ việc hay hoạt động kinh doanh của mình. Chúng ta vẫn thường thấy những
cái tên quen thuộc trên các bảng xếp hạng trên theo từng năm và đều là những Luật
sư hàng đầu ở một lĩnh vực nào đó, họ có thể đang công tác hoặc là chủ của một
công ty, văn phòng Luật sư riêng. Mỗi giai đoạn, mỗi vị trí sẽ có những lựa chọn
khác nhau cho việc xây dựng thương hiệu phù hợp. Bởi như phân tích, việc tham
gia tranh hạng mang tính chất bổ trợ cho
quá trình phát
triển thương hiệu cá nhân khi bản thân cá nhân đó đã có sẵn một giá trị thương
hiệu đủ lớn. Đặc thù của công cụ này cũng phụ thuộc vào nơi hành nghề của Luật
sư, cụ thể đó là Luật sư hành nghề với tư cách là một partner (tạm dịch là “Luật
sư thành viên”) và Luật sư nội bộ (vị trí cao nhất là trưởng phòng pháp chế).
Có thể thấy, tùy vào mỗi giai đoạn,
mỗi công cụ khác nhau sẽ giúp người hành nghề luật xây dựng hình ảnh cá nhân
theo một cách khác nhau. Dù vậy, đây cũng được xem là phương tiện mới trong thời
đại ngày nay để nâng cao tầm vóc của những người hành nghề luật theo những
khuôn khổ và điều kiện nhất định, đồng thời, tạo động lực cho chính người hành
nghề luật phát triển trong nghề.
2.2.6. Tạo lập hồ sơ cá nhân riêng biệt
Đối với
mỗi cá nhân, việc tạo dựng một hồ sơ cá nhân theo các tiêu chuẩn nhất định có
thể tạo ấn tượng tốt về mức độ chuyên nghiệp của cá nhân. Thông thường, hồ sơ
cá nhân có thể là một bộ hồ sơ cung cấp một cách ngắn gọn, rõ ràng và hiệu quả
nhất về thông tin hoặc năng lực của cá nhân cũng như mức độ phù hợp của người
đó với công việc hoặc dự án sắp tham gia. Hiện nay, hồ sơ cá nhân không còn dừng
lại dưới dạng một bộ hồ sơ ứng tuyển (CV - curriculum vitae) hay Sơ yếu lý lịch
(Resume) mà đã được mở rộng và ứng dụng cao hơn. Trước tiên, nội dung của một hồ
sơ cơ bản nhất cần có đủ các thông tin như: - Họ tên, ngày sinh, thông tin liên
hệ (địa chỉ, số điện thoại, email); - Thông tin học vấn (Bằng cấp - Tên trường
- Thời gian học); - Thông tin kỹ năng; - Kinh nghiệm; - Thành tựu; - Người giới
thiệu. Ngoài ra, hồ sơ các nhân có thể ghi nhận thêm các thông tin khác như sở
thích (âm nhạc, thể thao…).
Trên
thực tế, người hành nghề luật có thể tạo hồ sơ cá nhân theo các hình thức cơ bản
như sau:
a)
Hình thức truyền thống
Khi
tham gia thị trường lao động, việc đầu tiên và quan trọng nhất, chính là người
hành nghề luật tự chuẩn bị một hồ sơ đầy đủ, chỉn chu và chuyên nghiệp từ hình
thức đến nội dung. Công việc này thường được thực hiện ở nhiều giai đoạn khác
nhau, có thể từ lúc còn ngồi trên ghế nhà trường, đã đi làm và bắt đầu xin việc
khi thay đổi nơi làm việc.
Sự
khác biệt nằm ở chỗ: tư duy ngắn hạn và dài hạn. Nếu là một sinh viên, việc tạo
một hồ sơ đơn giản là để phục vụ cho nhu cầu tìm kiếm công việc, đối tượng tác
động hướng đến sẽ là nhà tuyển dụng - nhưng khi cá nhân theo đuổi một nghề nghiệp
dài hạn, một hồ sơ đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao hơn, vì đối tượng mà người
hành nghề luật hướng tới không chỉ dừng lại ở nhà tuyển dụng, mà còn là khách
hàng, đối tác và công chúng trong tương lai xa. Thêm vào đó, cách người hành
nghề luật tạo ra “cá nhân” trong hồ sơ không chỉ là thông tin của cá nhân ngay
thời điểm đó, mà còn phải khéo léo gửi gắm hình ảnh mà người hành nghề luật mong muốn theo đuổi và tiềm năng
phát triển của mình trong tương lai, thông
qua các tiểu mục như quan điểm, mục tiêu nghề nghiệp… Trong một số trường hợp
khi gia nhập vào một doanh nghiệp lớn và chuyên nghiệp hoặc cũng có thể chính
người hành nghề luật tạo ra doanh nghiệp của mình, việc tạo hồ sơ cá nhân cũng
có thể là công việc bắt buộc để khách hàng, đối tác liên quan thông qua đó đánh
giá doanh nghiệp.
Nhìn
chung, hồ sơ cá nhân phải đảm bảo tính trung thực, tránh đánh bóng tên tuổi
thông qua các dữ liệu không có thật. Người hành nghề luật cũng cần lưu ý trau
chuốt câu từ diễn đạt thông tin về mình, không nên quá ngắn gọn khiến người đọc
cảm thấy không mấy thú vị, cũng đừng quá dài dòng, lủng củng làm người đọc cảm
thấy quá mệt mỏi để đọc hết. Trong thời đại ngày nay, không khó để người hành
nghề luật có tìm kiếm các biểu mẫu được thiết kế đẹp mắt sẵn có ở các trang
web: https://cvmkr.com/; https://www.connectcv.com/; https://crevado.com/ và học các mẹo nhỏ để trình bày hồ sơ cá nhân thu hút tại
https://unitrain.edu.vn/?s=CV+Tips hay trên Youtube.
Một bộ
hồ sơ cá nhân truyền thống cơ bản sẽ được trình bày dưới hai dạng cơ bản nhất:
- Bản cứng: thường được in ấn trên giấy tốt và đóng thành quyển
với kích cỡ A4 - được sử dụng để trao đổi trực tiếp; hoặc
- Bản mềm: được thiết kế đẹp, tạo ra nội dung bằng Microsoft
Word hoặc các công cụ thiết kế và sao lưu lại thành định dạng PDF - được sử dụng
đa năng hơn trên các công cụ điện tử trực tuyến như email, website, mạng xã hội.
Như vậy,
hồ sơ cá nhân truyền thống được dùng trong nhiều ngữ cảnh khác nhau và đây cũng
được xem là hình thức để quảng bá hình ảnh cá nhân, góp phần xây dựng thương hiệu
trong quá trình hành nghề luật. Ngoài việc xây dựng, phát triển thương hiệu cá
nhân, hồ sơ cá nhân cũng góp phần đem lại sự tự tin, chuyên nghiệp, và gây ấn
tượng tốt với khách hàng.
b) Tạo
lập hồ sơ cá nhân trên các kênh tuyển dụng trực tuyến
Hiện
nay, công tác tuyển dụng cũng như phương tiện để nhân sự tìm kiếm cơ hội việc
làm trở nên đơn giản, đa dạng và linh hoạt hơn. Tại các trang web tuyển dụng, để
kết nối người tìm việc và nhà tuyển dụng, ngoài việc đính kèm hồ sơ cá nhân
(file mềm), đôi khi các chủ trang web yêu cầu người hành nghề luật tạo tài khoản
và thiết lập một hồ sơ riêng trên nền tảng của chính họ. Một mặt, họ muốn lưu
trữ thông tin của người hành nghề luật trên dữ liệu của họ, vì họ là người kinh
doanh dịch vụ việc làm. Mặt khác, vì cá nhân phải nhập thông tin về hồ sơ của
mình nhiều lần, vì vậy, hãy lưu ý và cẩn trọng đối với thông tin mình cung cấp.
Các thông tin của người hành nghề luật từng lần cần có sự thống nhất và trung
thực. Việc tạo hồ sơ trên các trang web tuyển dụng, trao cơ hội để các nhà tuyển
dụng lớn tiếp cận với người hành nghề luật dễ dàng hơn.
Trong
thời đại số ngày nay, thật thiếu sót khi bỏ qua nền tảng mạng xã hội khi mà tỷ
lệ sở hữu điện thoại thông minh (smartphone) của người dân ngày càng tăng. Chức
năng tạo dựng hồ sơ trên các nền tảng này, cũng như các nền tảng truyền thống
khác, là một bản giới thiệu ngắn gọn các thông tin về cá nhân (hình ảnh, họ
tên, trường lớp cá nhân theo học, sở thích, châm ngôn sống…) được nâng cấp linh
hoạt hơn để cá nhân có thể chia sẻ trạng thái, câu chuyện và kết nối người hành
nghề luật bè có điểm tương đồng với cá nhân..
c) Tạo
lập hồ sơ trên mạng xã hội:
Khi tạo
dụng hồ sơ trên bất kỳ trang mạng xã hội nào cá nhân cũng đều cần lưu ý các nguyên tắc chung sau:
Hình
ảnh đại diện: Một tấm hình thật ưng ý
nhất và để ảnh đó gắn liền với định vị cá nhân và nghề nghiệp của cá nhân. Màu
sắc trang phục cần có sự đầu tư và phù hợp. Một gương mặt tươi cười và một
trang phục chuyên nghiệp, với tông màu cơ bản, nhã nhặn (như veston, đầm công sở…)
sẽ là lựa chọn tối ưu cho một cá nhân muốn chọn nghề trong khối cơ quan nhà nước
hoặc trong ngành luật. Giai đoạn mới bắt đầu xây dựng hồ sơ, người hành nghề luật
nên hạn chế thay đổi hình ảnh đại diện quá thường xuyên, vì lúc này người hành
nghề luật cũng đang đồng thời xây dựng mạng lưới mối quan hệ và tạo ra cộng đồng
của riêng mình, sẽ khá khó khăn để mọi người nhận ra và nhớ đến người hành nghề
luật, nếu họ thay đổi hình ảnh đại diện quá thường xuyên.
Bộc
lộ sở trường: Nếu người hành nghề luật
đang là một người bình thường, hãy bắt đầu với việc đặt mục tiêu “Giỏi nhất
trong một cộng đồng, thị trường nhỏ” của trước. Từ đó giới hạn lại phạm vi và đối
tượng tiếp cận giúp người hành nghề luật bước đầu nhanh chóng trở thành người dẫn
đầu.
Xây
dựng hình ảnh và nội dung hấp dẫn: Đó
có thể là một câu slogan, châm ngôn mà cá nhân tâm đắc, một câu chuyện trải
nghiệm trong nghề, một quan điểm pháp lý để mọi người được tự do chia sẻ, trao
đổi. Cũng có thể là một cuốn sách hay được người hành nghề luật giới thiệu, một
buổi gặp mặt với cộng đồng hoặc với những nhân vật có sức ảnh hưởng. Để nội
dung hồ sơ cá nhân hấp dẫn, người hành nghề luật nên xen lẫn một sở thích hay một
thói quen theo hướng tích cực, tránh việc thể hiện quá nhiều cảm xúc cá nhân
tiêu cực hay viết mang tính công kích cá nhân, đồng thời tránh thể hiện quan điểm
đối với những vấn đề quá nhạy cảm trong xã hội, ví dụ như liên quan đến chính
trị, phân biệt giới tính, phân biệt chủng tộc …
Quy
tắc đăng bài: Không nên đăng bài quá
nhiều, kể cả nội dung có hay, cũng sẽ phản tác dụng. Đặc biệt, đối với những
người có mục tiêu xây dựng thương hiệu cá nhân trong hành nghề luật, tần suất
đăng bài quá nhiều có thể “phản tác dụng” khiến mức độ uy tín của người hành
nghề luật giảm dần. Mọi người có thể đặt câu hỏi rằng: “Cá nhân này làm sao có
đủ thời gian xây dựng một doanh nghiệp tốt hay một sự nghiệp xuất sắc khi có thời
gian đăng tải quá nhiều thông tin mà chưa chắc có ai đọc hay không?”. Thêm vào
đó, việc đăng tải quá nhiều thông tin sẽ khiến giao diện của người hành nghề luật
bị loãng, nội dung chính xen kẽ với nội dung rác không đem lại giá trị.
Học
hỏi các hình mẫu thành công tương ứng:
Trong giai đoạn đầu, khi người hành nghề luật vẫn chưa biết cần tư liệu gì cho
thương hiệu cá nhân, người hành nghề luật có thể nghiên cứu và tham khảo những
tiền bối đi trước trong lĩnh vực mà người hành nghề luật theo đuổi, hoặc nếu tốt
hơn, người hành nghề luật có thể kết nối với tất cả. Mỗi cá nhân đều là một màu
sắc riêng biệt, nhưng nếu cá nhân biết cách “đứng trên vai người khổng lồ”, con
đường xây dựng sẽ bớt chông gai hơn, người hành nghề luật sẽ có được những chìa
khóa cơ bản nhất để làm nền tảng sáng tạo ra thương hiệu cá nhân riêng biệt của
mình, vì như đã phân tích, đích đến cuối cùng vẫn là để mọi người nhớ đến người
hành nghề luật là ai, chứ không phải là bản sao của ai đó.
(i) Facebook
Facebook
hiện được xem là trang mạng xã hội phổ biến nhất, giúp kết nối nhiều người ở
nhiều nơi trên thế giới đồng thời mang đến nhiều tác động tích cực cho việc xây
dựng thương hiệu cá nhân trong nghề luật. Với Facebook, người hành nghề luật có
thể chia sẻ các vấn đề pháp lý mới mẻ, vấn đề nóng trong xã hội, các câu chuyện
nghề luật hay những trải nghiệm của chính mình về nghề, người hành nghề luật có
thể đăng dưới hình thức hình ảnh hay video đính kèm thông điệp cụ thể để kết nối
với người hành nghề luật bè, đồng thời gợi ý cho người hành nghề luật những người
người hành nghề luật tương đồng. Tuy nhiên, người hành nghề luật hoàn toàn
không kiểm soát được ai sẽ là người vô tình tìm ra và đang “quan sát” mình hằng
ngày. Do đó, người hành nghề luật cần cẩn trọng nếu không muốn hình ảnh hay
phát ngôn của mình đâu đó vô tình bị hiểu và lạm dụng theo hướng sai lệch. Khi
đã bắt tay nghiêm túc vào việc xây dựng thương hiệu cá nhân, hãy bắt đầu suy
nghĩ trước khi hành động, kiểm soát cảm xúc và quản trị tốt các kênh thông tin
mà mình đã công khai.
Bên cạnh
đó, người hành nghề luật có thể tạo Fanpage riêng để bán hàng, xây dựng dự án,
hoặc thu thập khách hàng, đối tượng mình cần nghiên cứu. Việc tạo Fanpage sẽ
giúp người hành nghề luật cô đọng và tập trung chủ đề cũng như các đối tượng của
người hành nghề luật hơn cũng như gia tăng xác suất tìm kiếm hơn so với khi
đăng tải trên một trang cá nhân. Thêm vào đó, Fanpage chức năng tương tự một
website hay blog cá nhân, tuy nhiên, nền tảng Fanpage của Facebook hoạt động phổ
biến trên đa số các công cụ: điện thoại thông minh, máy tính bảng và máy tính
xách tay, vì vậy, tỷ lệ người đọc tiếp cận và tương tác với Fanpage sẽ cao hơn
website và blog cá nhân.
(ii) LinkedIn
Trong
các trang mạng xã hội mang tính cộng đồng trên thì LinkedIn mang tính chuyên
nghiệp hơn cả, bởi vì LinkedIn kết nối những nhân sự có chuyên môn với nhau, phục
vụ các doanh nhân, cá nhân chuyên nghiệp với mục đích thương mại rõ ràng, từ đó
tạo thành mối quan hệ chuyên nghiệp. Hồ sơ của cá nhân trên LinkedIn tương
đương với một bản lý lịch điện tử, nơi thể hiện các tố chất tốt đẹp của bản
thân để thu hút sự chú ý từ các doanh nghiệp, nhà tuyển dụng hoặc dịch vụ “săn
đầu người”. Để thu hút nhiều đối tượng hơn trên LinkedIn, người hành nghề luật
cần quan tâm đến việc sáng tạo nội dung để có thể nhanh chóng tăng uy tín nghề
nghiệp và giúp họ xây dựng mối quan hệ với các nguồn giới thiệu và khách hàng
tiềm năng. Dưới đây là các lý do tại sao cá nhân nên tạo tài khoản và sáng tạo
nội dung trên LinkedIn:
Hướng đến
các đối tượng mục tiêu: nền tảng xuất bản
LinkedIn được thiết lập để người dùng có thể dễ dàng tìm thấy các bài viết liên
quan đến lợi ích nghề nghiệp của họ. Khi người hành nghề luật đăng tải các liên
kết đến nội dung pháp lý của người hành nghề luật trên các nền tảng truyền
thông xã hội khác, người hành nghề luật có rất ít quyền kiểm soát đối với những
người theo dõi, truy cập; nhưng với LinkedIn thì khác, người hành nghề luật có
thể biết rõ người đọc của người hành nghề luật là ai, tiềm năng như thế nào.
Giá trị
tăng lượt tìm kiếm (SEO) lớn: nền tảng LinkedIn đã được
xếp hạng cao trong các từ khóa tìm kiếm của Google, nhờ đó, nền tảng này giúp hồ
sơ và nội dung của người hành nghề luật dễ dàng hiển thị hơn trong kết quả tìm
kiếm. Do LinkedIn có thẩm quyền trang web cao, đối với hầu hết các Luật sư, bài
viết của họ sẽ được xếp hạng cao hơn trên tìm kiếm của Google khi được xuất bản
trên LinkedIn so với blog riêng của tác giả. Ngoài ra, xuất bản trên nhiều nền
tảng sẽ mở rộng phạm vi tiếp cận của người hành nghề luật. Điều này có thể mang
lại nhiều khách truy cập vào trang web của người hành nghề luật hoặc dẫn đến
các liên kết trở lại nội dung của người hành nghề luật.
Nền tảng
có hệ thống phân tích tích hợp: nền tảng LinkedIn thiết
lập hệ thống phân tích tích hợp, hỗ trợ hiển thị cho người hành nghề luật các số
liệu liên quan đến thông tin dữ liệu của bài đăng. Là một Luật sư, Công chứng
viên hoạt động cung cấp dịch vụ pháp lý, nếu người hành nghề luật đã đầu tư vào
đây như một kênh chăm sóc các khách hàng, đối tác tiềm năng, thì sẽ rất hữu ích
khi người hành nghề luật sử dụng các công cụ phân tích miễn phí LinkedIn để xem
nội dung nào đang mang lại hiệu ứng tốt với đối tượng mục tiêu mà người hành
nghề luật hướng đến. Việc tạo nội dung trên nền tảng LinkedIn có thể giúp củng
cố sức ảnh hưởng của thương hiệu cá nhân đang xây dựng trong nghề luật, nơi đây
tạo cơ hội để người hành nghề luật phát triển uy tín, mở rộng phạm vi tiếp cận
nội dung và thu hút thêm lưu lượng truy cập từ các đối tượng mục tiêu.
2.2.7. Sử dụng các phần mềm, kỹ năng
tin học để tối đa hóa lượt xuất hiện, tìm kiếm
Internet đã trở thành một kho dữ
liệu khổng lồ chứa đựng mọi thông tin cần thiết của bất kỳ người nào truy cập.
Ngày nay, hầu hết những người truy cập vào các kết quả tìm kiếm trên Internet đều
chỉ click vào những kết quả đầu tiên xuất hiện trên trang đầu tiên. Để thực hiện
được việc đó là nhờ vào công cụ SEO (Search engine optimization) hay Tối đa hóa
công cụ tìm kiếm là thuật ngữ chuyên về marketing nói về quy trình tăng lượng
truy cập website của người dùng bằng cách tăng khả năng hiện thị của webpage
trên các hệ thông tra cứu dữ liệu như Google, Bing, Yandex, Cốc Cốc…Công cụ SEO
giúp gia tăng kết quả tìm kiếm miễn phí, áp dụng cho mọi loại tra cứu như hình ảnh,
video, nội dung, kết quả theo lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Bằng việc nghiên
cứu học hỏi về cách thức hoạt động của SEO, người hành nghề luật có thể ứng dụng
để phát triển thứ hạng tìm kiếm trên trang kết quả của Google, Facebook hay
LinkedIn từ đó gia tăng lượng truy cập của khách hàng hay đối tác tiếp cận các
nền tảng của người hành nghề luật mỗi ngày.
Trong quá trình xây dựng thương
hiệu cá nhân, việc sử dụng công cụ SEO vào các nền tảng mảng xã hội sẽ giúp
phát triển mức độ nhận diện thương hiệu cá nhân của người hành nghề luật. Một
trong những cách SEO đơn giản nhất hiện nay là SEO từ khóa, cách thức này thường
được áp dụng ở các bài viết tư vấn pháp luật ở các công ty luật nhưng hoàn toàn
có thể áp dụng đối với các bài viết của các cá nhân là Luật sư. Cụ thể:
- Việc đầu tiên cần làm trước khi
bắt tay vào thực hiện SEO là nghiên cứu từ khóa, người hành nghề luật cần tìm
ra bộ từ khóa liên quan đến lĩnh vực người hành nghề luật quan tâm theo đuổi cần
SEO để hỗ trợ cho chiến lược xây dựng nội dung về sau, ví dụ như mục tiêu xây dựng
thương hiệu cá nhân của người hành nghề luật là Luật sư Lao động, vậy từ khóa
tìm kiếm liên quan sẽ là “Lao động” “Việc làm” “Tiền lương”…;
- Sau khi thu thập được một lượng
từ khóa nhất định, người hành nghề luật hãy bắt tay vào xây dựng nội dung thu
hút với những từ khóa đã chọn, nội dung cần đảm bảo độ dài và có chất lượng,
song song với việc phải phù hợp với ý định tìm kiếm của người hành nghề luật. Để
nắm các thông tin này, người hành nghề luật cần tự trả lời câu hỏi:
+ Đối
tượng tìm kiếm thông tin của mình đang tìm kiếm thông tin loại nào?
+ Tại
sao các trang web tương tự có thứ hạng cao?
Thông qua việc trả lời các câu hỏi
này, người hành nghề luật sẽ có thêm thông tin về các đối thủ cạnh tranh, hiểu
được mong của các đối tượng người hành nghề luật cần tác động và có thêm tư liệu
để soạn được một nội dung tối ưu nhất.
- Tối ưu hóa tiêu đề và đường dẫn
URL: Mỗi bài viết đều phải đặt tiêu đề lên đầu một cách ngắn gọn, rõ ràng và đảm
bảo đường dẫn đến bài viết được được điều chỉnh để giúp các ứng dụng tìm kiếm
và người tiếp cận dễ nhận ra.
- Người
hành nghề luật hãy không ngừng sáng tạo nội dung và duy trì thực hiện việc này
một cách định kỳ thường xuyên.
- Một phương thức gia tăng lượt truy
cập, tìm kiếm khác được biết đến đó là Google AdWords (Google Ads)[3], đây là một loại hình dịch
vụ quảng cáo của Google, theo đó, khách hàng có tài khoản Google có thể liên hệ
để mua quảng cáo nhằm gia tăng kết quả tìm kiếm tại trang web tìm kiếm này, bằng
các hình thức như quảng cáo hiển thị (như các banner quảng cáo đặt tại các vị
trí khác nhau trên các website), quảng cáo trên điện thoại di động, quảng cáo
video hoặc quảng cáo trên văn bản. Phương thức này thiết lập hệ thống định hướng
các đối tượng mục tiêu, từ đó giúp người hành nghề luật tối ưu hóa lượt tìm kiếm,
định hướng người dùng có thể nhanh chóng tìm thấy người hành nghề luật khi được
tối ưu trên hàng tìm kiếm lượt đầu tiên, qua đó giúp người hành nghề luật kết nối
với khách hàng tiềm năng hiệu quả hơn. Google Adwords hiển thị cho người hành
nghề luật biết được số lượng truy cập vào thông tin của người hành nghề luật, tỷ
lệ “click chuột” vào trang web người hành nghề luật đã tạo. So với SEO, Google
Ads là một ứng dụng tốn chi phí, dù vậy chỉ mất khoảng vài phút để lượt tìm kiếm
về người hành nghề luật ở vị trí đứng đầu thay vì mất từ sáu tháng đến một năm
nếu áp dụng SEO (với điều kiện SEO được đầu tư tốt về nội dung liên tục trong một
thời gian dài). Vì tính ứng dụng quy mô và linh hoạt như vậy cũng như phương thức
này tốn khá nhiều chi phí để áp dụng so với SEO, vì vậy sẽ phù hợp với các nhân
sự hành nghề luật đang hoặc sẽ vận hành và phát triển doanh nghiệp của chính
mình.
2.2.8. Phương thức khác
Tham gia góp ý dự thảo văn bản
pháp luật cũng là một trong các công cụ hiệu quả để xây dựng thương hiệu cá
nhân. Tuy nhiên, công cụ này cũng thường chỉ dành cho các nhà nghiên cứu, các
Giáo sư, Tiến sĩ, Giảng viên tại các trường Đại học đào tạo luật bởi việc góp
ý, soạn thảo dự thảo văn bản pháp luật thường đòi hỏi dành rất nhiều thời gian
và mang tính chất hàn lâm, nghiên cứu. Ngoài ra, chúng ta còn có thể tìm hiểu một
số các kênh khác có thể tham khảo như: tham gia huấn luyện tại các khóa đào tạo
ngắn hạn của các hiệp hội kinh doanh, xã hội nghề nghiệp, tham gia làm tư vấn
viên cho những trang mạng nổi tiếng hay trợ giúp pháp lý miễn phí cho các đối
tượng yếu thế trong một vụ việc nhất định.
Tóm lại, xây dựng hình ảnh cá
nhân, thương hiệu cá nhân là một nhu cầu chính đáng của bất kỳ ai, trong bất kỳ
xã hội nào bởi vì con người luôn có quyền được sống, được làm việc. Mỗi cá nhân sẽ có ước mơ, khát vọng riêng và, thậm chí có
cả con đường riêng, dù ngắn hạn hay dài hạn, để xây dựng hình ảnh cá nhân,
thương hiệu cá nhân. Vấn đề đặt ra là mỗi người cần lựa chọn phương pháp và
cách thức phù hợp với quy định pháp luật và đạo đức nghề nghiệp để xây dựng
thành công hình ảnh cá nhân và thương hiệu cá nhân.
Xét về góc độ pháp lý, pháp luật
Việt Nam không quy định cụ thể về những phương pháp, cách thức để mỗi cá nhân
hành nghề luật xây dựng hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá nhân. Đặc biệt, nghề
luật là một tập hợp nhiều nghề sử dụng thường xuyên kiến thức pháp luật để giải
quyết, điều chỉnh một mối quan hệ xã hội nhất định trong đời sống hàng ngày.
Tuy nhiên, pháp luật chỉ đưa ra các nguyên tắc chung để các cá nhân này sử dụng
trong quá trình xây dựng hình ảnh cá nhân và thương hiệu cá nhân. Trong trường
hợp đặc biệt, pháp luật yêu cầu các bên không được thực hiện một số biện pháp
không phù hợp để xây dựng hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá nhân.
Hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá
nhân chỉ phát huy được dấu ấn đặc biệt đối với mọi người, nếu mỗi cá nhân có sự
tập trung và đầu tư phù hợp với lĩnh vực pháp lý mà mình lựa chọn theo đuổi.
Trong bất kỳ trường hợp nào, cá nhân cần luôn tìm tòi, học hỏi, chăm chút để
phát triển hơn nữa về kiến thức và kỹ năng chuyên môn. Một Luật sư tư vấn pháp
lý trong lĩnh vực thuế thì phải luôn cập nhập kịp thời tình hình thay đổi nhanh
chóng của các văn bản thuế, song song đó có sự tham chiếu đến thực tiễn áp dụng
tại từng địa phương. Tuy nhiên, người hành nghề luật không chỉ nỗ lực, chăm chỉ
bồi dưỡng chuyên môn mà còn phải thoát khỏi “vùng an toàn” của mình, để nói với
thế giới người hành nghề luật là ai. Với việc ý thức kịp thời tầm quan trọng của
việc xây dựng thương hiệu cá nhân và nắm bắt các phương pháp xây dựng đúng đắn
sẽ vạch ra giúp người hành nghề luật lộ trình phù hợp để từng bước tạo dựng những
thành tựu trong tương lai. Từ đó, trao cho người hành nghề luật lợi thế nâng
cao giá trị bản thân, tạo dấu ấn và chỗ đứng khác biệt, nổi bật trên thị trường
so với các ứng cử viên khác. Cũng hãy ghi nhớ rằng, nghề luật là một nghề nghiệp được xã hội coi trọng, được ưu ái, đồng
thời người hành nghề luật chịu sự ràng buộc bởi
quy định của các cơ quan, tổ chức nghề nghiệp và chịu
sự điều chỉnh bởi các Quy tắc đạo đức nghề nghiệp. Vậy nên, khác với nhân sự của
những ngành nghề khác, những người hành nghề luật khi xây dựng và phát triển
thương hiệu cá nhân đòi hỏi phải có sự cẩn trọng và tinh tế nhất định.
Đặc biệt, quan trọng nhất, mỗi cá
nhân sẽ phải luôn tôn trọng và nghiêm túc tuân thủ pháp luật. Hình ảnh cá nhân,
thương hiệu cá nhân đẹp và trường tồn, được công nhận của mọi người không nhất
thiết phải là vẻ đẹp không tỳ vết, mà phải là nét riêng giúp mỗi người định
hình bản thân mình, tự làm khác biệt mình với các cá nhân, tổ chức khác. Trong
lĩnh vực pháp luật, cá nhân cần và nên không thực hiện các hành vi vi phạm pháp
luật mà phải thường xuyên trau dồi, nâng cao trình độ chuyên môn, tu dưỡng đạo
đức chính trị để không thực hiện các hành vi phạm pháp luật.
|
|
KẾT LUẬN CHƯƠNG 10
·
Xây dựng hình ảnh,
phát triển thương hiệu cá nhân là một kỹ năng quan trọng đối với người hành
nghề luật đặc biệt là những nghề cung cấp dịch vụ pháp lý cho cộng đồng. ·
Việc xây dựng
hình ảnh, phát triển thương hiệu cá nhân cần được bắt đầu từ sự bồi đắp những
giá trị cốt lõi của người hành nghề là năng lực chuyên môn, kinh nghiệm nghề
nghiệp, kỹ năng mềm và các giá trị đạo đức, ứng xử nghề nghiệp chuẩn mực. ·
Lan tỏa giá trị
tới cộng đồng bằng những đóng góp thiết thực cho xã hội và nghề nghiệp là
cách thức xây dựng hình ảnh và phát triển cá nhân lâu bền. ·
Tạo dựng hồ sơ
cá nhân chuyên nghiệp, ứng dụng công nghệ trong phát triển thương hiệu là những
cách thức mà người hành nghề luật cần đặc biệt quan tâm trong bối cảnh công
nghệ thông tin đang phát triển mạnh mẽ hiện nay. |
|
|
|
BÀI TẬP ỨNG DỤNG
|
|
|
Anh/chị
hãy trả lời những câu hỏi dưới đây để hiểu hơn về kỹ năng xây dựng và phát
triển thương hiệu cá nhân trong nghề luật Câu 1: Ai
sẽ là là người cần xây dựng hình ảnh, thương hiệu cá nhân trong nghề luật: a.
Chỉ những người đã hành nghề luật vài năm, có mục đích
thương mại; b.
Chỉ những người hành nghề luật có danh tiếng trong nghề; c.
Bất kể ai có mong muốn xây dựng, nhận thức được điểm mạnh,
điểm yếu, định hướng tương lai, muốn phát triển xa trong sự nghiệp hành nghề
luật; d. Khác:....................................................................................................... Câu 2: Bất
kỳ người hành nghề luật nào cũng có thể sử dụng phương pháp, công cụ giống
nhau để xây dựng hình ảnh, thương hiệu cá nhân? a.
Đúng b.
Sai c.
Khác:..................................................................................................... Câu 3: Theo Anh/Chị, mạng xã
hội, công nghệ trực tuyến áp dụng đối với nghề luật
nào dưới đây? a.
Thẩm phán b.
Thư ký Tòa án c.
Kiểm sát viên d.
Điều tra viên e.
Luật sư f.
Công chứng viên g.
Trọng tài viên h.
Thừa phát lại i.
Giảng viên/giáo
sư đại học j.
Nhân sự hoạt động
trong các doanh nghiệp k.
Khác: ……………………………………………………………… Câu 4: Hãy chọn ra phương án phù hợp nhất để xây dựng hình ảnh, thương hiệu cá
nhân trong nghề luật: a.
Ông B cho rằng việc học hỏi, tích lũy khi ở trường là đủ và khi đáp ứng đủ điều kiện
hành nghề, cá nhân cần tập trung xây dựng mối
quan hệ với cơ quan nhà nước, quà cáp, “lobby” để xây dựng hình ảnh cá nhân,
thương hiệu cá nhân. b.
Ông C cho rằng cần trau dồi chuyên môn, tham gia chia sẻ với cộng đồng,
viết sách
pháp luật để xây dựng hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá nhân. Tuy nhiên, ông C
cảm thấy không cần sử dụng kỹ thuật công nghệ để xây dựng hình ảnh, thương hiệu
cá nhân vì cho rằng lên mạng xã hội rất mất thời gian. c.
Ông D cho rằng cá nhân cần tập trung trau chuốt hình ảnh,
hoạt động trên mạng xã hội để xây dựng hình ảnh cá nhân, thương hiệu cá nhân d.
Cả 3 ý trên e.
Khác: .................................................................................................... Câu 5: Phương án nào Anh/Chị đồng tình
trong quá trình xây dựng thương hiệu cá nhân: a.
Xây dựng thương
hiệu cá nhân chuẩn mực theo các quy tắc nghề nghiệp 24/24, những tính cách cá
nhân nếu thấy không phù hợp với nghề thì dần từ bỏ; b.
Xây dựng theo
100% hình mẫu có sẵn mình yêu thích c.
Xây dựng thương
hiệu cá nhân phù hợp trong quá trình hành nghề.
Tuy nhiên, bản thân vẫn có đời sống riêng, nên vẫn giữ lại giá trị cá nhân
riêng, nhưng sẽ chọn lọc các hình ảnh, hành vi tích cực, tốt đẹp để thể hiện
trong từng hoàn cảnh và kiểm soát các nội dung tiêu cực hoặc xem xét ảnh hưởng
đến cá nhân đang xây dựng d.
Khác: .................................................................................................... Câu 6: Là một người hành nghề luật, Anh/Chị nên áp dụng phương pháp quảng cáo để xây dựng
hình ảnh, thương hiệu cá nhân a.
Chi tiền để các
phương tiện truyền thông, báo chí quảng cáo trên truyền hình; b.
Tạo video
marketing bản thân với nội dung: Là Luật sư giỏi nhất trên thị trường và công
khai cho mọi người biết đến trên các trang mạng xã hội; c.
Thông qua một sự
kiện trung gian: viết sách, đào tạo, chia sẻ truyền
đạt nội dung tới cộng đồng, để theo thời gian tích lũy, người khác dần biết tới
mình d.
Chi tiền cho
các công ty dịch vụ marketing chuyên tư vấn và thực hiện xây dựng thương hiệu
cá nhân bài bản e.
Khác: .................................................................................................... Câu 7: Anh/Chị hãy nhận định một số hành vi dưới đây có phù hợp hay không? a. Ông A - là một Luật sư hành nghề đồng thời là chủ
doanh nghiệp X. Đầu năm 2020, một diễn viên A lộ clip nóng trở thành chủ đề
bàn tán của dư luận thời điểm đó, trong clip có hình ảnh một loại trái cây.
Ông A đã marketing cho doanh nghiệp với slogan “Đăng ký doanh nghiệp dễ như
ăn chuối” Trả lời: ........................................................................................................ b.
Thời điểm tại Mỹ
đang vô cùng nhạy cảm về vấn đề “Phân biệt chủng tộc” sau sự kiện một video
ghi lại một sĩ quan cảnh sát đã dùng đầu gối ghì đầu một người đàn ông da đen
mặc cho rất nhiều lần van xin khiến người đàn ông da đen này tử vong, Luật sư
B đã lên mạng xã hội chỉ trích gay gắt, công khai phản đối nạn “Phân biệt chủng
tộc”, thậm chí đối đầu với bất kể quan điểm nào trái ngược mình. Trả lời: ........................................................................................................ c.
Ông C - Luật sư
làm việc trong một doanh nghiệp đa quốc gia, công khai thể hiện quan điểm phản
đối gay gắt các vấn đề liên quan người đồng tính trên các trang mạng xã hội. Trả lời: ........................................................................................................ d.
Trong một phiên
tòa xét xử một nhóm người thực hiện hành vi vô cùng tàn ác với một nữ sinh
(hiếp dâm tập thể, giết), khiến dư luận phẫn nộ tốt cùng trong một thời gian
dài, vị Luật sư đã đã nhận định công khai tại phiên bào chữa cho thân chủ (là
bị cáo trong vụ án) rằng “Việc bị cáo
không nhận tội là do quyền của bị cáo. Tôi thấy rằng việc bị cáo bị truy tố
theo cáo trạng của Viện kiểm sát là hoàn toàn đúng người, đúng tội, đúng theo
quy định của pháp luật...” Trả lời: ........................................................................................................ Câu 8: Luật sư M. sau khi thực hiện dịch vụ pháp lý cho
khách hàng U - là một diễn viên, KOL nổi tiếng, về việc khách hàng U bị đăng
tin sai lệch, xâm phạm đời tư trên báo chí. Anh/Chị hãy nhận định về từng hành vi
sau của Luật sư M trong mỗi trường hợp: a. Luật sư M đăng tải lên mạng xã hội cập nhật toàn bộ,
quá trình đính chính thông tin cho khách hàng U: Trả lời: .............................................................................................................. b.
Sau khi thực hiện
thành công dịch vụ pháp lý cho khách hàng U, Luật sư M thỏa thuận sẽ giảm giá
cho Khách hàng U với điều kiện Khách hàng U đăng một bài trên trang mạng xã hội
của cô ấy với nội dung cảm ơn và PR cho Luật sư M. Trả lời: .............................................................................................................. c. Luật sư M đồng thời cũng đang là chủ của Công ty Luật
ABC - tiến hành thỏa thuận với Khách hàng U một dịch vụ với giá ưu đãi, mục
đích là muốn Khách hàng U - với tư cách là một KOL, cùng tham gia một hoạt động
nhân sự của công ty Luật ABC, nhằm truyền thông về văn hóa công ty. Trả lời: ........................................................................................................ |
|
Tài liệu tham khảo
1. Nguyễn Phan Anh (2019), Xây dựng thương hiệu cá nhân thời kỳ Cách mạng Công nghiệp 4.0, http://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-kinh-doanh/xay-dung-thuong-hieu-ca-nhan-thoi-ky-cach-mang-cong-nghiep-40-309895.html;
2. Dawn Graham (Lê Thanh Tuấn dịch) (2019), Xây dựng thương hiệu cá nhân trong thời đại
số, Nxb Lao động, Hà Nội;
3. Brittany
Hennessy (Nguyên Linh dịch) (2019), Xây
dựng thương hiệu cá nhân trong kỷ nguyên 4.0, Nxb Lao động;
4. Cynthia Johnson (Chung Anh dịch) (2019), Platform - Nền Tảng Phát Triển Thương Hiệu Cá
Nhân, Nxb
Công Thương;
5. Daniel Kahneman (Hương Lan, Xuân Thanh dịch) (2019), Tư duy nhanh và chậm, Nxb Thế giới, Hà Nội;
6. Adam Khoo (Trần Đăng Khoa, Uông Xuân Vy dịch) (2015), Tôi tài giỏi, bạn cũng thế, Nxb Phụ nữ;
Hà Nội;
7. Lại Thế Luyện (2015), Kỹ năng mềm và thành công của bạn, Nxb Hồng Đức, Hà Nội;
8.
Anthony Robbins
(Tri Bookers dịch) (2016), Đánh thức con
người phi thường trong bạn, Nxb Tổng hợp Tp. Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh;
9.
Yamamoto Hideyuki
(An Nhiên dịch), Tạo dựng thương hiệu cá
nhân, Nxb Thế Giới, Hà Nội;
10. https://agent.rever.vn/blog/thuong-hieu-ca-nhan-1;
11. https://jobsgo.vn/blog/thuong-hieu-ca-nhan-la-gi-lam-the-nao-de-xay-dung-thuong-hieu-ca-nhan/;
12. https://www.slideshare.net/tronglt/chuyen-de-thuong-hieu-ca-nhan.
[1]Nguyễn Phan Anh (2019), Xây dựng thương hiệu cá nhân
thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0,
http://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-kinh-doanh/xay-dung-thuong-hieu-ca-nhan-thoi-ky-cach-mang-cong-nghiep-40-309895.html
[2] Một
hình thức tập thể dục ở cường độ thấp nhằm tăng cường cơ bắp, cải thiện sức khỏe
và tính linh hoạt cho cơ thể
.jpg)